[birsevda]

YENİŞEHİRLİ AVNÎ (şâir)

DİVAN* şâiri (Hüseyin Avnî), 1826 yılında Yenişehir'de (Bursa) doğdu. Fener eşrafından Sıdkî Ebu Bekir Paşa'nın oğludur. Devrinde Avrupalılaşan Türk edebiyatına rağmen "divan tarzı" söyleyişe sadık kaldı ve bu tarz şiirleriyle haklı ve büyük bir şöhret kazandı.

Öğrenimini memleketinde yaptı, sonra memuriyet hayatına girdi. Bağdat'ta "divan kâtipliği", İstanbul'da "Bidayet mahkemesi" azalığı yaptı. "Mevlevî" tarikatına mensuptu. 1883' de vefat edince, İstanbul, Eyüp'te "Bahariye mevlevîhanesine" defnedilmiştir.

Türkçe şiirlerinde; Nef 'î, Fuzulî gibi büyük divan şâirlerine hayranlığı hissedilen Avnî, divan tarzı söyleyişin bütün inceliklerini ve tekniğini bilen kuvvetli bir şâirdi. Devrinde, Muallim Naci'den başlayarak, bu tarz şiiri devam ettirmeye çalışan bütün geçmişe bağlı şâirler tarafından ilgi görmüştü.

"Divan"ında; en başarılı manzumeleri, gazelleri ve rubaîleri vardır. Diğer eserleri : "Farsça Divan", "Kaside-i Culûs-ı Murad-ı Hâmis (5. Murad'ın tahta çıkışı dolayısıyla kaside - 1876)", "Ateşkede (Şeyh Galib'in Hüsnü Aşk'ına nazire olarak yazıldı)", "Mirât-ı Cünün (mizahî tasvirler şeklindeki mesnevî yarım kaldı)", "Bülbülnâme", "Nihan-ı Kaza (Nef'i'nin Sihâm-ı Kaza'sı tipinde hicivler)", "Yenişehirnâme", "Mesnevî Tercümesi", "Abnâme", "Istılahat Lûgatı (ilim ve felsefe terimlerine ait sözlük, yarım kalmıştır)", "İntak (Yunanca'dan tercüme roman)".